Muzeum w Bruntálu jest przedsiębiorstwem użyteczności publicznej należącym do Kraju [Regionu] Morawsko-Śląskiego, łączącą misję muzeum regionalnego i administracji obiektami zabytkowymi, będącymi ważnymi zabytkami kultury Moraw północnych – pałac Bruntál, zamek Sovinec oraz kosarnia w Karlovicach na Śląsku.
Muzeum w Bruntálu jest bezpośrednim następcą muzeum miejskiego, którego początki sięgają lat 1898–1907, kiedy to stowarzyszenie muzealne zostało spółką muzealną. W 1915 r. muzeum zakupiło tzw. dom Gabriela na rynku – swój pierwszy budynek. Bruntálskie muzeum, będące od 1953 r. muzeum okręgowym, przejęło stopniowo także najważniejsze obiekty zabytkowe w regionie: pałac Bruntál, w którym ma siedzibę od roku 1957, ruiny zamku Sovinec oraz kosarnię w Karlovicach.
Do głównych ról pełnionych przez Muzeum w Bruntálu należą:
- gromadzenie przedmiotów kolekcjonerskich i administracja nimi, profesjonalna dokumentacja i wiedza zdobyte dzięki ich profesjonalnemu przetwarzaniu (muzeum prezentuje potem kolekcję głównie za pośrednictwem wystaw stałych i wystaw krótkoterminowych, w ramach własnych działań wydawniczych i wykładów);
- administracja historycznym księgozbiorem i specjalistyczną biblioteką publiczną;
- organizacja programów kulturalnych i edukacyjnych wynikających z przedmiotu działalności;
- wydawanie i rozpowszechnianie periodycznych i nieperiodycznych publikacji, nagrań audio i wideo;
- działalność pedagogiczna w ramach swojej orientacji;
- Przygotowanie biegłych opinii, badań i ekspertyz.